به گزارش همشهری، مدتهاست موضوع به کارگیری از ابزارهای جدید مالی در بورس تهران مطرح بود، اما هر بار بنا به دلایلی مانند مسائل فقهی و مالیاتی، استفاده از این ابزار در بازار سهام میسر نمیشد تا اینکه روز دوشنبه شورای بورس بالاخره مجوز استفاده از این ابزار را در بورس تهران صادر کرد.
این ابزار باعث میشود بورس تهران از حالت تک محصولی - که در آن فقط سهام مبادله میشود خارج شود و سهامداران قادر خواهند بود با انجام معامله روی این اوراق ظرفیتهای بورس تهران را افزایش دهند.
این ابزار جدید شامل اوراق اختیار معامله، اوراق استصناع و اوراق رهنی است و نحوه خرید و فروش آنها با سهام فرق دارد و در دسته اوراق پیشرفته مالی قرار میگیرند که در اغلب بورسهای مهم دنیا از آنها استفاده میشود.
پیش از این به کارگیری از این ابزار بنا به دلایل فقهی و همچنین مشکلات مالیاتی فراهم نبود اما پس از آنکه کمیته فقهی بورس به کارگیری از این ابزار را مجاز شمرد، شورای بورس نیز مجوز نهایی دادو ستد این ابزار پیشرفته مالی را صادر کرد.
اختیار معامله، قراردادی است که به موجب آن یک طرف معامله که دارنده آن است این حق را دارد که معامله خاصی را تحت شرایط ویژه با طرف دیگر معامله که ناشر یا فروشنده اختیار معامله است، انجام دهد.
صاحب دارایی، اختیار معامله را به طرف دیگر میفروشد تا هر زمانی که خواست در طول مثلا 3 ماه به خرید آن دارایی به قیمت مشخص شده، اقدام کند. در همین رابطه علی صالحآبادی رئیس سازمان بورس گفت: شورای بورس روز دوشنبه اوراق اختیار معامله، اوراق استصناع و اوراق رهنی را بهعنوان ابزار مالی جدید در بازار سرمایه به رسمیت شناخت.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: اوراق اختیار معامله، اوراق بهاداری است که به موجب آن فروشنده اوراق متعهد میشود درصورت درخواست خریدار، مقدار مشخصی از دارایی مورد نظر را به قیمت معین معامله کند. وی ادامه داد: خریدار این اوراق میتواند در زمان یا زمانهای معینی در آینده طبق قرارداد، معامله را انجام دهد، همچنین فروشنده اوراق اختیار معامله در قبال این تعهد مبلغ معینی از خریدار اوراق دریافت میکند.
صالح آبادی تأکید کرد: برای جلوگیری از امتناع فروشنده از انجام قرارداد، وی ضمن قرارداد، متعهد میشود مبلغی را بهعنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله آن را تعدیل کند.
به علاوه، هریک از خریدار و فروشنده میتوانند در مقابل مبلغی معین اختیار یا تعهد خود را به شخص ثالثی واگذار کنند که وی جایگزین آنها خواهد بود. اوراق اختیار معامله میتواند بهصورت اختیار فروش یا اختیار خرید باشد. این اوراق قابل معامله در بورسها یا بازارهای خارج از بورس هستند.
عضو شورای بورس، به تشریح اوراق استصناع (ساخت)، بهعنوان دومین ابزار مالی مصوبه جلسه اخیر شورایعالی بورس پرداخت و گفت: اوراق استصناع، اوراق بهاداری است که ناشر براساس قرارداد سفارش ساخت منتشر میکند. این اوراق قابلمعامله در بورسها یا بازارهای خارج از بورس است.
صالحآبادی در توضیح قرارداد سفارش ساخت افزود: قرارداد سفارش ساخت، قراردادی است که به موجب آن یکی از طرفین قرارداد در مقابل مبلغی معین، ساخت و تحویل دارایی مشخصی را در زمان معین متعهد میشود.
سخنگوی سازمان بورس اوراق رهنی را سومین ابزار مالی مصوبه جلسه اخیر شورای بورس اعلام کرد و یادآور شد: براساس مصوبه شورا، اوراق رهنی، اوراق بهاداری است که بهمنظور خرید تسهیلات رهنی توسط ناشر منتشر میشود.
این اوراق را میتوان در قالب اوراق جدید یا اوراق مشارکت منتشر کرد. بهگفته رئیس سازمان بورس، این اوراق قابلمعامله در بورسها یا بازارهای خارج از بورس است.